Atopik Dermatit
Atopik dermatit (AD); genetik yatkınlık, çevresel faktörler, epidermal bariyer bozukluğu ve bağışıklık sistemindeki değişikliklerin neden olduğu; egzema, şiddetli kaşıntı ile seyreden kronik, tekrarlayıcı, bir deri hastalığıdır.
Sıklığı nedir?
Gelişmiş ülkelerde çocukluk yaş grubunda % 10–20 oranında, yetişkinlerde ise %1–3 oranında görülmektedir. Hastalık çocukların yaklaşık %60’ında ilk 1 yılda, %85’inde ise ilk 5 yılda başlamaktadır. Yetişkinlerin %20’den azında hastalık ergenlik döneminden sonra ortaya çıkmaktadır.2
Neden oluşur?
AD; genetik faktörler, çevresel ve enfeksiyöz ajanlar, derinin bariyer fonksiyonundaki bozukluk ve immunolojik inflamatuvar yanıt arasındaki karmaşık ilişkiler sonucu ortaya çıkmaktadır. Ailesel atopi hikâyesi özellikle çocukluk çağı AD, yiyecek alerjisi infantil ve çocukluk çağı AD ile ilişkili bulunmuştur. Hava kaynaklı alerjenlere çevresel maruziyet (ev tozları, polenler ve hayvan tüyleri) AD şiddetini arttırmaktadır ve yetişkinlerde alevlenme nedenlerinden birisidir. Bunların dışında bazı ilaçlar (kalsiyum kanal blokürleri) iklim, deriyi irrite eden faktörler ve emosyonel stresin de AD şiddetini arttırdığı gösterilmiştir.3
Belirtileri nelerdir?
Klinik bulgular yaşa bağlı olarak değişmektedir. Bebeklerde yanak, alın ve saçlı deride kaşıntılı deriden kabarık lezyonlar ön plandadır. Çocukluk çağı tipik olarak iki yaş ile puberte arasını kapsamaktadır. Çocuklarda bebeklik döneminin aksine bu dönemde el, ayak, el ve ayak bilekleri, antekübital ve popliteal bölgeleri etkileyen kalınlaşmış plaklar ön plandadır. Yetişkin dönem AD pubertede başlar ve genellikle yetişkin döneme ilerler. Bu dönemde fleksural kıvrımlar, yüz, boyun, kolların üst kısmı, sırt, ellerin dorsal yüzü, ayaklar, el ve ayak parmakları etkilenir. Bu dönemde kalınlaşmış plaklar ön plandadır.
Prof. Dr. Nilgün Şentürk